Bipolaire stoornis

Iedereen is wel eens somber of juist heel blij. Die gevoelens horen bij het leven. Als deze gevoelens elkaar voortdurend afwisselen en zo overweldigend zijn dat ze het dagelijks leven beïnvloeden, kan er sprake zijn van een bipolaire stoornis. Deze stemmingsstoornis komt bij ongeveer 1 tot 2 procent van de bevolking in Nederland voor; even vaak bij mannen als bij vrouwen.

Wat is een bipolaire stoornis?

Als je een manisch-depressieve stoornis hebt, dan ben je de ene periode buitengewoon vrolijk en uitgelaten (manisch/hypomaan). Je kunt hierdoor in de problemen raken. Mensen uit je directe omgeving kunnen zich zorgen om je gaan maken.
De volgende periode ben je somber en neerslachtig (depressief). Als je dergelijke stemmingswisselingen hebt, kan het zijn dat je een manisch-depressieve stoornis hebt. Een veelgebruikte term voor een manisch-depressieve stoornis is bipolaire stoornis.

Typen bipolaire stoornis

Er wordt wel eens gesproken over 2 typen bipolaire stoornissen:

  • Bipolaire stoornis type 1: deze wordt gekenmerkt door afwisselende periodes van van ernstige depressie en manie. Tussen deze periodes in is jouw stemming overwegend stabiel.
  • Bipolaire stoornis type 2: dan heeft iemand tenminste één keer een hypomanie en een depressie heeft doorgemaakt, maar nog nooit een manie gehad.
    Een manie is een periode van minimaal een week. In die periode ben je het grootste deel in een uitzonderlijke goede stemming. Je hebt weining slaap nodig en loopt over van energie óf juist erg prikkelbaar bent. Een hypomanie is minder extreem dan een manie, maar de kenmerken komen redelijk overeen.

Oorzaken bipolaire stoornis

Het is niet precies bekend wat de oorzaak van bipolaire stoornissen is. Wel is duidelijk dat een bipolaire stoornis door een combinatie van factoren ontstaat.

Erfelijkheid

Eén van de factoren is de component erfelijkheid van een bipolaire stoornis. Kinderen van ouders met een bipolaire stoornis hebben een grotere kans om ook een bipolaire stoornis te ontwikkelen. Het is dus niet zo dat zij de bipolaire stoornis automatisch van hun ouders erven. De kinderen van ouders met een bipolaire stoornis erven de kwetsbaarheid om een bipolaire stoornis te ontwikkelen.

Traumatische jeugdervaringen

De kans op het ontwikkelen van bipolaire stoornissen wordt vergroot door traumatische jeugdervaringen (verwaarlozing, mishandeling, misbruik).

Cannabis

Ook het gebruik van cannabis is een risicofactor. Mensen die cannabis gebruiken hebben een 5 keer grotere kans om een bipolaire stoornis te ontwikkelen.

Stress

Veel stress: positief of negatief, speelt ook een rol. Denk bij negatieve stress bijvoorbeeld aan het verlies van een naaste of negatieve spanningen op het werk. Bij positieve stress moet je denken aan een huwelijk, de geboorte van een kind of een verhuizing.

Persoonlijke karaktereigenschappen

Persoonlijke karaktereigenschappen of denkpatronen kunnen de kans op het ontwikkelen van een bipolaire stoornis vergroten. Een lage zelfwaarde, gebrek aan zelfvertrouwen, niet in staat zijn om problemen op te lossen of drang naar perfectionisme zijn voorbeelden van persoonlijke karaktereigenschappen.

Gevolgen bipolaire stoornis

Een bipolaire stoornis kan een flinke invloed op je leven hebben. Je kunt mogelijk niet meer werken, er ontstaan problemen binnen je gezin of je verliest het contact met de mensen om je heen. Je impulsieve gedrag kan er ook toe leiden dat je relatie onder druk komt te staan of dat je jezelf in de schulden steekt. Het kan ook zijn dat je je eenzaam, angstig of onbegrepen voelt.

Kenmerken bipolaire stoornis

Een bipolaire stoornis ontstaat meestal tussen het 15de en 25ste levensjaar. Er zijn veel verschillende kenmerken. De symptomen kunnen per persoon sterk verschillen. Ook de heftigheid van de symptomen kan per persoon verschillen. Lees meer over de kenmerken van een manisch depressieve of bipolaire stoornis.

Behandeling

Het is niet mogelijk om een manisch-depressieve of bipolaire stoornis te genezen. Met medicijnen en therapie verminderen de klachten. De stemmingswisselingen van depressie en manie nemen af en kunnen soms zelfs voorkomen worden.

Lees meer over de behandeling van een bipolaire stoornis.